Wojna secesyjna w Stanach Zjednoczonych - Front Zachodni

Dla wojsk Konfederatów sytuacja na froncie zachodnim prezentowała się zgoła odmienienie niż na wschodnim. W przeciwieństwie do tamtego frontu, na zachodzie siły Południa już na początku zostały wyparte z Missouri, w wyniku porażki w bitwie pod Pea Ridge.

W lutym 1862 wojska Unii, z generałem Ulyssesem Grantem na czele przeszły do szerokiej ofensywy, po przejęciu fortów: Henry i Donelson, siły Północy zdołały zdobyć stolice stanu Tennessee, Nashville. Ważnym punktem w zdobyciu przewagi na froncie zachodnim było opanowanie rzeki Missisipi, która stanowiła naturalną granicę między rolniczymi stanami południowymi a stanami wchodzącymi w skład Unii. Udało się tego dokonać wojskom północnym po zdobyciu Nowego Orleanu i Memphis. Przy zdobyciu miast wydatnie przysłużyła się marynarka wojenna. Ostatnim bastionem konfederatów na rzecze było miasto Vickburg. Jedną z najkrwawszych starć była bitwa pod Perryville, wygrana przez unionistów. 

Duże znaczenie w kampanii na zachodzie miała postać generała Ulyssesa Granta, który obronną ręką wychodził z wielu bitem. Vickburg został zdobyty w marcu 1863 r., zmusiło to siły konfederatów do odwrotu i otwarcie armii północnej do Atlanty, stolicy Konfederatów.

Wojna secesyjna w Stanach Zjednoczonych - Front Wschodni

W początkowej fazie wojny siły Południa stawiały zaciekły opór. Pierwsza bitwa stoczona pomiędzy wrogimi stronami miała miejsce nad Bull Run. Bitwę zdecydowanie wygrała Konfederacja, a siły Unii zmuszone były wycofać się do Waszyngtonu. 

Wiosną 1862 r. siły Północy podjęły działania ofensywne, wkraczając do stanu Wirginia. W tym czasie miała miejsce zacięta bitwa pod Seven Pines, w której pyrrusowe zwycięstwo odnieśli konfederaci.  Kolejną ważną serią potyczek na froncie wschodnim były bitwy siedmiodniowe, w których generał Robert Lee pokonał generała Georga McClellana, zmuszając go do odwrotu.W skutek odnoszonych sukcesów, konfederaci z generałem Lee na czele przeszli do ofensywy, 5 września przekroczyli rzekę Potomak, docierając do stanu Maryland. Siły Północy zmuszone się bronić, połączyły swoje dwie główne armie wschodnie. Do starcia doszło 17 września 1862 r.w niezwykle krwawej bitwie pod Antietam. W ciągu trwającej jedne dzień bitwy śmierć poniosło 23 tysiące ludzi. Nie udało się jednak wyłonić jednoznacznego zwycięzcy, lecz powstrzymano ofensywę południowców. Bitwa ta uważana jest za kluczowy moment wojny secesyjne, po której siły Konfederacji tracić zaczęły przewagę. Do kolejnych potyczek doszło pod Fredericksburgiem, gdzie straty północy liczone są na 10 tysięcy żołnierzy i pod Chancekkirscville.  Unia uzyskała całkowitą przewagę nad Południem po wygranej w największej bitwie w całej wojnie secesyjnej, w której pokonana armia generała Lee zmuszona została do ucieczki i już nie zagroziła Północy ofensywą po raz drugi.

Wojna domowa w Hiszpanii - faza druga

W Hiszpanii zaciekłe walki trwały aż do marca 1939 roku. Szala zwycięstwa raz po raz przesuwała się na jedną bądź drugą stronę. Najczęściej ofensywy przeprowadzała strona frankistowska, a strona republikańska po odparciu ataku odpowiadała kontruderzeniem.

Od bitwy o Madryt, która miała miejsce między październikiem 1936 a marcem 1937 wojna przybrała postać wojny pozycyjnej. Po bitwach pod Guadalajarą (marzec 1937) i Brunete (lipiec 1937) front w okolicach Madrytu ustabilizował się i pozostał niezmieniony do końca wojny domowej. Po pewnym czasie przewagę zaczęła zdobywać strona nacjonalistyczny, m.in. poprzez opanowanie ważnych ośrodków przemysłowych w Bilbao i Asturii, w których znajdowały się kopalnie, huty i zakłady metalowe zaopatrujące armię republikańską. Dzięki temu zagraniu rząd republikański został uzależniony od dostaw zaopatrzenia z zagranicy.
Po zdobyciu przez nacjonalistów Asturii i Kraju Basków z uprzemysłowionym Bilbao, wojska frankistowskie poczęły zdobywać coraz większe tereny kraju. W hiszpańskiej wojnie domowej kluczowym okazało się zdobywanie miast oraz ważnych węzłów komunikacyjnych. Sytuacje strony republikańskiej znacznie utrudniły wewnętrzne tarci i pierwsze rozłamowe tendencje. Walczące o władze partie mordowały wzajemnie swoich sympatyków, dochodziło do czystek, na początku skrytych, później w zasadzie jawnych.